donderdag 4 december 2008

Tussen kunst en commercie

Onlangs dineerde ik bij een vriend in het Gooi. Ja, dineren is in dit geval echt een betere term dan gewoon warm eten. Want deze meneer laat in principe niets aan het toeval over en maakte dus veel werk van de maaltijd alsook van de ceremonie daaromtrent. In zijn  klinisch design-interieur domineert een steriele glazen eettafel. Maar o verrassing: wat ontdekte ik daar onder mijn strakbelijnde bordje? Een placemat met lieflijke. warngetinte bloemmotieven, gesigneerd: Rian Withaar.


De Withaars vormen een schildersdynastie. Als kleuter al zat Rian's vader Reint Withaar (1928) in het atelier van grootvader Berend te schilderen. Vanwege de oorlog en economische malaise was de kunstacademie geen optie. Wel kreeg Reint een degelijke teken- en schildersopleiding aan de hts. De technische basis en materiaalbeheersing blijven herkenbaar in zijn idyllische landschappen.

Was Berend Withaar vooral een fijnschilder, Reint beschikt over een meer losse, romantische toets. “Sommigen vinden het lijken op de Haagse School, maar die is me iets te somber. Ik ben een groot bewonderaar van de Impressionisten, maar ook van Van Gogh, en ook van Rembrandt. Als ik één karakteristiek moet noemen: het licht, dat komt in mijn werk steeds terug. Soms zie ik doeken waarvan ik denk: man, had daar nou es wat licht ingegooid!”

Ook Reints dochter Rian voelde al jong de drang om beeldend bezig te zijn. Zij genoot wel een kunstvakopleiding, aan onder meer de Deva te Almelo en de Rietveld in Amsterdam. Maar haar inspiratie en de basisvaardigheden kwamen uiteraard van vader Reint. Deels vertoont Rians oeuvre dezelfde blijmoedig-naturalistische aanpak. Maar ze maakt ook decoratieve, felgekleurde bloemmotieven en abstracter werk, met soms een kubistische inslag.

Reint: “Rian werkt veel voor uitgeverijen. En dan moet je van stijl kunnen wisselen.” Rian: “Al hangt het wel van mijn stemming af. Soms heb ik zin om heel pietluttig te schilderen, dan weer wil ik er lekker stevig met het paletmes tegenaan.”

De Withaars werken steevast in olieverf. “Tuurlijk,” zegt Rian, “daar kan geen ander materiaal tegenop, hè pa?” Reint: “Ja, acryl droogt te snel. In olieverf kun je een hele dag doorsmeren.”
De verf die ze gebruiken is vrijwel reukloos en milieuvriendelijk. Reint: “Wij werken alleen met materiaal van de hoogste kwaliteit, dat honderden jaren meegaat.”

venals haar vader zoekt Rian aansluiting bij het publiek. Dat houdt in dat haar motieven ook massaal op placemats en borduurpakketten terugkomen – iets waar prominenten als Corneille en Marjolein Bastin trouwens evenmin voor terugdeinsden.

“Commercieel? Als je een gezin hebt, moet je brood op de plank hebben,” zegt Reint resoluut. “En als je eenmaal binnen bent bij zo’n uitgeverij, nou, dan kun je de vlag uitsteken.”
Al vergt zo’n contract wel een ijzeren discipline, ook wat themakeuze betreft: “Als de opdrachtgever om witte bloemen vraagt, kan Rian niet met een rode roos aankomen.” Rian: “Maar och, ’s avonds ga ik weer lekker voor mezelf schilderen..!”

In november 2008 vierden de Withaars een dubbel jubileum: de vitaal ogende Reint werd in juli 80 jaar én Galerie Withaar zit alweer 30 jaar in de vesting. Menigeen herinnert zich vast nog wel hoe Reint in zijn galerie zat te schilderen, omstuwd door toeristen. “Mettertijd werd het zó druk, dat ik niet meer aan schilderen toekwam.”

Tegenwoordig woont en werkt hij in Apeldoorn. Rian runt samen met echtgenoot Jack Capteyn de galerie; Rian schildert en geeft workshops, Jack regelt de verkoop. Van originele doeken, maar ook van gesigneerde giclées. Reint: “Er zijn mensen die geen geld hebben voor een schilderij. Die moeten toch een fatsoenlijke reproductie kunnen kopen?”

Geen opmerkingen:

Een reactie posten