zaterdag 11 juli 2015

Op levensreis door het Groot Hontschoten

Vlakbij Teuge liggen de Levenstuinen van het Groot Hontschoten. Met een idyllische wandelroute als afspiegeling van ’s mensen levensreis.

Tuin van de Bevruchting - Foto auteur


door Margaretha Coornstra

Als eerste waait je de geur tegemoet: een zoet maar subtiel melange van vlierbloesem en rozen. Wat een weldadige sensatie na de veelbelovende tocht, langs grazige weiden tussen rijen statige populieren en pluimige wilgen. Een klassiek landschap; Nederland op z’n mooist.
Op het grasveld dat als (gratis) parkeerterrein dient, hoor je van verre al een bekende kreet: “Éééow, éééow…!” En bij de ingang wordt helemaal duidelijk waar de twee pauwen op het logo vandaan komen. Een sneeuwwitte pauwhaan tript bedaard over het terras en ‘pronkt’ op verzoek. Langzaam ronddraaiend poseert hij voor bezoekers, de enorme staart uitgespreid als een reuzenwaaier van kant. Zijn blauwgroene soortgenoot stelt zich bescheidener op; diens lange staartveren slepen over de grond.

“De pauw staat in het hindoeïsme voor harmonie, maar daarom hebben we ze niet gekozen hoor,” zegt oprichter en eigenaar Charles van de Nieuwegiessen. “We vonden het gewoon mooie vogels, heel eigenwijs en persoonlijk ook. Dus dachten we: nou, dan zetten we die op het logo.”
‘We’, dat zijn Van de Nieuwegiessen zelf en zijn partner Hans IJzerman, die in 2010 overleed. In 1994 namen ze het vermetele initiatief om 1,6 hectare maïsveld om te toveren tot een tuinencomplex waarin je uren kunt ronddwalen. In het Paviljoen bij de Tuin van de Liefde liggen oude fotoboeken waarin het wordingsproces is vastgelegd, vanaf het prille begin. Met kiekjes van twee lachende mannen bij de graafmachine, waarmee de eerst waterpartijen werden uitgediept en heuvels opgeworpen.

Middeleeuwen
Toen ze in 1993 de boerderij met de omliggende grond kochten, beseften ze niet dat ze zich op een oud landgoed zouden vestigen, vertelt Charles van de Nieuwegiessen. “In 1348 bestond dit al onder de naam het Groot Hontschoten. ‘Hont’ is een middeleeuwse oppervlaktemaat. ‘Schoten’ betekent dat dit hooggelegen terrein beschermd was, vooral tegen overstromingen.”
Zelf kwam hij op het idee om hier een eigen landschap aan te leggen. “Maar Hans heeft er vooral artistiek veel aan bijgedragen. Hij was heel kunstzinnig.” Dat blijkt. In de Tuin der Bevruchting staat IJzermans driedimensionale versie van ‘De kus’ van Gustav Klimt. Ook het prieel op het eiland en de betonnen ‘standing stones’ − een kring van ruwgevormde zuilen, als miniversie van Stonehenge − zijn creaties van hem.

Bezoekers krijgen een plattegrond aangereikt met romantisch klinkende legenda: Tuin van het Licht, Varenpad, Moeras. De route door tuinen weerspiegelt het levenspad van de mens. Het mag dan ook geen verbazing wekken dat ik halverwege het spoor volledig bijster ben. Gelukkig is verdwalen in deze omgeving geen straf.
Mijn keus om deze levensreis barrevoets in sandalen te maken, blijkt minder gelukkig: het stilstaand water garandeert een flinke muggenpopulatie. Weldra loop ik gebukt aan mijn enkels te krabben. In de Vallei ontmoet ik nog een bezoekster, getooid met een pashmina in regenboogkleuren en een turquoise halssnoer. Ook zij krabt. We lachen erom en ze zegt: ‘Ach ja, gestoken worden hoort ook bij het leven, hè?’

Fuchsia's
De website spreekt van ‘Westerse Levenstuinen volgens het Zen principe’. Toch zie je geen strakke Zen-tuinen waarin steen overheerst. Alleen de Witte Tuin met het grind heeft iets Zen-achtigs. Verder voert groen de boventoon, vaak in aangenaam verwilderde staat. In het halfduistere laantje van de Zwangerschap bloeit de vlier, het Germaanse symbool voor vruchtbaarheid en bescherming. Ook zevenblad en springbalsemienen mogen welig tieren, al blijven ze binnen de perken. En overal prijken bloemen, per tuin gesorteerd op kleur. Gele lissen langs de beek. Vlezige oranje lelies, met een wulpse uitstraling. Etherisch blauwe irissen. En rozen, heel veel rozen; wild of gecultiveerd, van dieprood tot tedere tinten roze en wit.
Bij het Paviljoen kom ik de mevrouw met het turquoise halssnoer weer tegen. Samen constateren we dat hier de grootste fuchsia’s hangen die we ooit hebben gezien. En dat deze omgeving iets met je doet. De natuurlijke schoonheid stemt niet alleen tot vrede, maar ook tot verdieping. “Toen ik hier binnenliep, voelde ik meteen iets van: ah!” Ze legt een hand op haar keel. “Blijkbaar kom ik hier voor mijn keelchakra.”

Religies

Nog altijd speelt kunst een rol in de Levenstuinen. In de Oranjerie hangen abstracte maar toegankelijke schilderijen. Zachte pianomuziek van Satie tinkelt door de intieme ruimte. Vooral de doeken met indigoblauw en pastelroze blijven je bij. Verderop, rondom de grote vijver met het geheimzinnige eiland, staan sokkels opgesteld met moderne bronssculpturen.
Vele tuinornamenten vertegenwoordigen diverse stijlen, al voert de jugendstil de boventoon. Ze verwijzen tevens naar diverse religies: Keltisch, Germaans, indiaans, hindoestaans. Regelmatig passeer je een stenen Boeddhabeeld. En al is de Boeddha in veel burgertuintjes tot postmoderne tuinkabouter gedegradeerd, hier in de Levenstuinen belichaamt hij nog wijsheid en mededogen.

Letterlijk en figuurlijk hoogtepunt is de interreligieuze kapel bovenaan een watertrap. Het uitzicht op de vijver is idyllisch. Binnen bevinden zich een altaar met een crucifix en een bidstoel, maar ook andere symbolen uit godsdiensten over de hele wereld. Het glas in lood versterkt de sacrale sfeer.
“Mag ik u even storen…?” Daar staat de mevrouw met de turquoise ketting in de deuropening, een bruin flesje in de hand: “Ik bedenk opeens dat ik kruidnagelolie bij me heb, dat houdt muggen op afstand. Wilt u ook?” Nou, graag. Enkele minuten later merk ik dat het inderdaad werkt. Volgende keer zelf een flesje meenemen. Of citroenolie, dat helpt ook.

www.levenstuinen.nl


Meer belevingstuinen:
- Tuinen Mien Ruys, Dedemsvaart. 30 stijltuinen met vaak monumentale status. www.tuinenmienruys.nl
- Fantasietuin ’t Loo, Oldebroek. Met tropische en Japanse tuin en B&B. www.fantasietuin.nl
- Kijktuinen Nunspeet. Met o.a. 1 km. blotevoetenpad en 2 ha. maïsdoolhof. www.kijktuinen.nl



(i.o.v. Wegener Media, bijlage Uit & Thuis, juni 2015)

Geen opmerkingen:

Een reactie posten